SAADET PARTİSİ'NİN SEÇİME TEK BAŞINA GİRMESİ DURUMUNDA 24 HAZİRAN GENEL SEÇİM SONUCU:
Adalet ve Kalkınma Partisi: 302
Cumhuriyet Halk Partisi: 141
Halkların Demokratik Partisi: 67
Milliyetçi Hareket Partisi: 50
İyi Parti: 40
24 Haziran'da yapılan genel seçimlere giderken en çok konuşulan konulardan biri de Saadet Partisi'nin Cumhuriyet Halk Partisi'nin de yer aldığı Millet İttifakı'na dahil olmasıydı. İktidar yanlısı medyada pek çok isim Saadet Partisi'ne verilecek her oyun CHP'nin hanesine yazılacağını belirterek Milli Görüş tabanındaki geleneksel CHP karşıtlığından yararlanmak istedi ve Milli Görüşçüler'in oylarıyla Cumhuriyet Halk Partisi'nin parlamentoda daha çok sandalye kazanacağını söyledi. Saadet Partisi'ne oy vermeyi düşünen pek çok vatandaşın da bu nedenle oy vermekten vazgeçtiği iddia edildi. Peki gerçekten de böyle mi oldu? Saadet Partisi'ne verilen her oy CHP'nin hanesine mi yazıldı?
Sorunun cevabı hem "Evet" hem "Hayır". Partilerin çıkaracağı milletvekili sayıları öncelikle yer aldıkları ittifakın oy oranına göre belirlendiğinden Saadet Partisi'nin oyları da Millet İttifakı havuzu içerisinde hesaplandı ve Cumhuriyet Halk Partisi normal şartlarda çıkaramayacağı bazı vekillikleri Saadet Partisi oyları sayesinde kazandı. Ancak Saadet Partisi'nin oyları her bölgede CHP'ye yaramadı, aynı ittifak içerisinde yer alan İyi Parti de bazı bölgelerde Saadet Partisi oyları sayesinde vekillik kazandı.
Saadet Partisi oylarının milletvekili dağılımını değiştirdiği bölgelerin tamamı Saadet Partisi'nin güçlü olduğu bölgeler değildir. Yürürlükteki seçim sistemi önce ittifakın çıkardığı oyları, sonra da ittifakın içindeki partilerin oylarını esas aldığından karışık bir sistem ortaya çıkarmış, bu nedenle Saadet Partisi'nin oylarının kritikliği oy oranından çok o bölgedeki ittifak dağılımına göre değer kazanmıştır. Örneğin SP'nin Bayburt'ta aldığı % 3.3, Batman'da aldığı % 3.1, Konya'da aldığı % 2.4, Kocaeli'de aldığı % 2.2 oyun milletvekili dağılımında hiçbir tesiri olmamış ancak partinin Muğla'da aldığı % 0.6 kritik bir öneme sahip olmuş ve Millet İttifakı hanesine 1 fazla milletvekilliği yazdırmıştır.
Saadet Partisi'nin Millet İttifakı'na dahil olmayıp seçime tek başına girmesi durumunda iller bazında şöyle bir tabloyla karşılaşacaktık:
ADANA: AKP 5, CHP 4, HDP 2, İYİ 2, MHP 2. Tablo değişmiyor.
ADIYAMAN: AKP 4, CHP 1. Tablo değişmiyor.
AFYON: AKP 3, CHP 1, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
AĞRI: HDP 3, AKP 1. Tablo değişmiyor.
AKSARAY: AKP 3, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
AMASYA: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ANKARA 1: CHP 5, AKP 4, İYİ 2, MHP 1, HDP 1. Tablo değişmiyor.
ANKARA 2: AKP 6, CHP 2, MHP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ANKARA 3: AKP 5, CHP 3, MHP 2, İYİ 2. Tablo değişmiyor.
ANTALYA: AKP 6, CHP 5, İYİ 3, MHP 1, HDP 1. Tablo değişmiyor.
ARDAHAN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ARTVİN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
AYDIN: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
BALIKESİR: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
BARTIN: AKP 1, CHP 1. CHP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
BATMAN: HDP 4, AKP 1. Tablo değişmiyor.
BAYBURT: AKP 1. Tablo değişmiyor.
BİLECİK: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BİNGÖL: AKP 2, HDP 1. Tablo değişmiyor.
BİTLİS: AKP 2, HDP 1. Tablo değişmiyor.
BOLU: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BURDUR: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BURSA 1: AKP 5, CHP 3, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
BURSA 2: AKP 6, CHP 2, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ÇANAKKALE: AKP 2, CHP 2. Tablo değişmiyor.
ÇANKIRI: AKP 2. Tablo değişmiyor.
ÇORUM: AKP 3, CHP 1. Tablo değişmiyor.
DENİZLİ: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
DİYARBAKIR: HDP 9, AKP 3. Tablo değişmiyor.
DÜZCE: AKP 2, MHP 1. Tablo değişmiyor.
EDİRNE: CHP 2, AKP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ELAZIĞ: AKP 4, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ERZİNCAN: AKP 2. Tablo değişmiyor.
ERZURUM: AKP 4, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ESKİŞEHİR: AKP 3, CHP 2, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
GAZİANTEP: AKP 8, CHP 2, MHP 2, HDP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
GİRESUN: AKP 3, CHP 1. Tablo değişmiyor.
GÜMÜŞHANE: AKP 2. Tablo değişmiyor.
HAKKARİ: HDP 2, AKP 1. Tablo değişmiyor.
HATAY: AKP 5, CHP 4, MHP 1, HDP 1. Tablo değişmiyor.
IĞDIR: HDP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
ISPARTA: AKP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
İSTANBUL 1: AKP 15, CHP 10, HDP 4, İYİ 3, MHP 3. Tablo değişmiyor.
İSTANBUL 2: AKP 13, CHP 8, HDP 3, MHP 2, İYİ 2. Tablo değişmiyor.
İSTANBUL 3: AKP 15, CHP 9, HDP 5, MHP 3, İYİ 3. İyi Parti'nin 1 sandalyesi AKP'ye geçiyor.
İZMİR 1: CHP 7, AKP 4, HDP 1, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
İZMİR 2: CHP 7, AKP 4, İYİ 1, HDP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
KAHRAMANMARAŞ: AKP 6, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARABÜK: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARAMAN: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARS: AKP 2, HDP 1. Tablo değişmiyor.
KASTAMONU: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KAYSERİ: AKP 6, MHP 2, CHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
KIRIKKALE: AKP 1, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KIRKLARELİ: CHP 2, AKP 1. Tablo değişmiyor.
KIRŞEHİR: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KİLİS: AKP 2. Tablo değişmiyor.
KOCAELİ: AKP 7, CHP 3, MHP 1, İYİ 1, HDP 1. Tablo değişmiyor.
KONYA: AKP 10, MHP 2, CHP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
KÜTAHYA: AKP 3, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
MALATYA: AKP 4, CHP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
MANİSA: AKP 5, CHP 3, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
MARDİN: HDP 4, AKP 2. Tablo değişmiyor.
MERSİN: AKP 4, CHP 3, HDP 2, İYİ 2, MHP 2. Tablo değişmiyor.
MUĞLA: CHP 4, AKP 2, İYİ 1. CHP'nin 1 sandalyesi AKP'ye geçiyor.
MUŞ: HDP 3, AKP 1. Tablo değişmiyor.
NEVŞEHİR: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
NİĞDE: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ORDU: AKP 3, CHP 2, MHP 1. Tablo değişmiyor.
OSMANİYE: AKP 2, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
RİZE: AKP 3. Tablo değişmiyor.
SAKARYA: AKP 4, CHP 1, MHP 1, İYİ 1. İyi Parti'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
SAMSUN: AKP 5, CHP 2, MHP 1, İYİ 1. CHP'nin 1 sandalyesi AKP'ye geçiyor.
SİİRT: HDP 2, AKP 1. Tablo değişmiyor.
SİNOP: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
SİVAS: AKP 3, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ŞANLIURFA: AKP 8, HDP 4, MHP 1, CHP 1. CHP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
ŞIRNAK: HDP 3, AKP 1. Tablo değişmiyor.
TEKİRDAĞ: CHP 3, AKP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
TOKAT: AKP 3, CHP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
TRABZON: AKP 4, CHP 1, İYİ 1. İyi Parti sandalyesi MHP'ye geçiyor.
TUNCELİ: HDP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
UŞAK: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
VAN: HDP 5, AKP 3. Tablo değişmiyor.
YALOVA: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
YOZGAT: AKP 2, MHP 1, CHP 1. CHP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
ZONGULDAK: AKP 3, CHP 2. Tablo değişmiyor.
SONUÇ
1. Saadet Partisi'nin seçimlere Millet İttifakı içerisinde girmesi Türkiye çapında 8 bölgede milletvekili dağılımını etkilemiştir. Bir başka deyişle Cumhur İttifakı hanesine yazılacak 8 sandalye Millet İttifakı hanesine yazılmıştır.
2. Saadet Partisi'nin ittifaka dahil olmasından en çok faydalanan parti Cumhuriyet Halk Partisi olmuştur. CHP Saadet Partisi olmasa vekil çıkaramayacağı Bartın, Yozgat ve Şanlıurfa'da Saadet Partisi oyları sayesinde milletvekili sahibi olmuştur. Ayrıca Saadet Partisi oyları Muğla ve Samsun'da CHP'nin çıkaracağı sandalye sayısını artırmıştır.
3. İyi Parti de Saadet Partisi'nin ittifaka dahil olması sayesinde Sakarya ve Trabzon'da milletvekili sahibi olmuştur. Ayrıca İstanbul 3. Bölge'de 1 milletvekili fazla çıkarabilmiştir.
4. Saadet Partisi'nin Millet İttifakı'na dahil olmasından en büyük zararı Adalet ve Kalkınma Partisi görmüştür. Öyle ki bu senaryoya göre Adalet ve Kalkınma Partisi'nin Meclis çoğunluğunu kaybetmesine Saadet Partisi'nin ittifaka dahil olması sebep olmuştur diyebiliriz. SP'nin denklemi değiştirdiği 8 bölgeden Trabzon hariç tamamında zararlı çıkan parti Adalet ve Kalkınma Partisi olmuştur.
5. SP'nin seçime tek başına girmemesi Milliyetçi Hareket Partisi'ne 1 milletvekilline mal olmuştur. Buna göre Saadet Partisi Millet İttifakı'nda yer almasaydı Trabzon'dan İyi Parti değil MHP temsilci gönderecekti.
6. Saadet Partisi'nin ittifak içinde yer almasının Halkların Demokratik Partisi'nin çıkaracağı milletvekili sayısına olumlu ya da olumsuz herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
7. Seçimlere giderken Saadet Partisi kendi listesinin yanısıra Cumhuriyet Halk Partisi listelerinden 6 aday göstermiştir: İstanbul 1. Bölge 11. sıra, İstanbul 3. Bölge 9. sıra, Konya 2. sıra, Kayseri 2. sıra, Trabzon 2. sıra ve Samsun 3. sıra. Sonuçlara göre İstanbul 3. Bölge 9. sıra adayı Cihangir İslam ve Konya 2. sıra adayı Abdülkadir Karaduman parlamentoya girebilmişlerdir. Buna göre; Saadet Partisi CHP'ye 5 vekillik kazandırmış, 2 vekillik almıştır. Bununla birlikte Saadet Partisi oylarıyla İyi Parti'ye 3 vekillik kazandırmış, karşılığını hiç almamıştır.
7 Temmuz 2018 Cumartesi
24 Haziran 2018 Genel Seçimleri - 4 : HDP Barajı Geçemeseydi?
HDP'NİN BARAJI AŞAMAMASI DURUMUNDA 24 HAZİRAN GENEL SEÇİM SONUCU:
Adalet ve Kalkınma Partisi: 343
Cumhuriyet Halk Partisi: 156
Milliyetçi Hareket Partisi: 51
İyi Parti: 48
Saadet Partisi: 1
Bağımsız: 1
24 Haziran genel seçimlerine giderken gündemi en çok meşgul eden konu Halkların Demokratik Partisi'nin yüzde 10 seçim barajını aşıp aşamayacağıydı. HDP'nin barajı aşamaması durumunda AKP'nin milletvekili sayısını muazzam bir şekilde artıracağı ve parlamentoda çoğunluğu açık ara ele geçireceği söyleniyordu. Sırf bu nedenle aslında HDP seçmeni olmayan pek çok iktidar muhalifinin meclis seçimlerinde oyunu HDP'ye vereceği söylenegeldi. Neticede HDP % 11,7 gibi bir oy oranıyla seçim barajını aştı ve parlamentoda 67 sandalyeye sahip oldu.
Bu yazıda eğer HDP seçim barajını aşamasaydı nasıl bir tabloyla karşı karşıya kalacaktık sorusuna cevap arayacağım. Muhakkak ki "HDP'nin baraj altı kalması demek en az % 1,8 oyunun diğer partilere dağılması demek, o oyların hangi partilerin oyunu artıracağını bilemeden % 100 sağlıklı bir hesaplama yapılamaz." Ancak bu oy geçişlerinin hangi partileri ne oranda dağılacağını ölçme olanağımız bulunmadığı için partilerin mevcut oyları üzerinden bu hesaplama yapılmıştır. Dilerseniz o % 1,8 oyun çeşitli bağımsız adaylara ya da milletvekili dağılımında hiç hesaba katmadığımız Hür Dava Partisi'ne, Vatan Partisi'ne ya da seçimlere katılma hakkı olduğunuz varsaydığımız X partiye gitmiş olduğunu düşünebiliriz.
HDP'nin parlamento koltuk dağılımında hesaba katılmadığı durumda iller bazında şöyle bir tabloyla karşılaşacaktık:
ADANA: AKP 5, CHP 4, HDP 2, İYİ 2, MHP 2. HDP barajı geçemeseydi AKP 6, CHP 5 milletvekili çıkaracaktı.
ADIYAMAN: AKP 4, CHP 1. Tablo değişmiyor.
AFYON: AKP 3, CHP 1, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
AĞRI: HDP 3, AKP 1. HDP'nin 3 sandalyesi de AKP'ye geçiyor.
AKSARAY: AKP 3, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
AMASYA: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ANKARA 1: CHP 5, AKP 4, İYİ 2, MHP 1, HDP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
ANKARA 2: AKP 6, CHP 2, MHP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ANKARA 3: AKP 5, CHP 3, MHP 2, İYİ 2. Tablo değişmiyor.
ANTALYA: AKP 6, CHP 5, İYİ 3, MHP 1, HDP 1. MHP'nin vekil sayısı 2'ye çıkıyor.
ARDAHAN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ARTVİN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
AYDIN: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
BALIKESİR: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
BARTIN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BATMAN: HDP 4, AKP 1. HDP barajı geçemeseydi AKP 4, SP 1 olacaktı.
BAYBURT: AKP 1. Tablo değişmiyor.
BİLECİK: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BİNGÖL: AKP 2, HDP 1. AKP 3 vekil çıkarıyor.
BİTLİS: AKP 2, HDP 1. AKP 3 vekil çıkarıyor.
BOLU: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BURDUR: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BURSA 1: AKP 5, CHP 3, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
BURSA 2: AKP 6, CHP 2, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ÇANAKKALE: AKP 2, CHP 2. Tablo değişmiyor.
ÇANKIRI: AKP 2. Tablo değişmiyor.
ÇORUM: AKP 3, CHP 1. Tablo değişmiyor.
DENİZLİ: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
DİYARBAKIR: HDP 9, AKP 3. HDP barajı geçemeseydi AKP 9, İYİ 1, CHP 1 vekil çıkarıyor; eski Hüdapar genel başkanı bağımsız aday Zekeriya Yapıcıoğlu da milletvekili seçiliyordu.
DÜZCE: AKP 2, MHP 1. Tablo değişmiyor.
EDİRNE: CHP 2, AKP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ELAZIĞ: AKP 4, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ERZİNCAN: AKP 2. Tablo değişmiyor.
ERZURUM: AKP 4, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ESKİŞEHİR: AKP 3, CHP 2, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
GAZİANTEP: AKP 8, CHP 2, MHP 2, HDP 1, İYİ 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
GİRESUN: AKP 3, CHP 1. Tablo değişmiyor.
GÜMÜŞHANE: AKP 2. Tablo değişmiyor.
HAKKARİ: HDP 2, AKP 1. HDP'nin 2 sandalyesi AKP'ye geçiyor.
HATAY: AKP 5, CHP 4, MHP 1, HDP 1. HDP'nin sandalyesi İYİ'ye geçiyor.
IĞDIR: HDP 1, MHP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
ISPARTA: AKP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
İSTANBUL 1: AKP 15, CHP 10, HDP 4, İYİ 3, MHP 3. HDP'nin 4 sandalyesinden 2'si AKP'ye 2'si CHP'ye geçiyor.
İSTANBUL 2: AKP 13, CHP 8, HDP 3, MHP 2, İYİ 2. HDP'nin 3 sandalyesi AKP, CHP ve İYİ'ye geçiyor.
İSTANBUL 3: AKP 15, CHP 9, HDP 5, MHP 3, İYİ 3. HDP'nin 5 sandalyesinden 3'ü AKP'ye 2'si CHP'ye geçiyor.
İZMİR 1: CHP 7, AKP 4, HDP 1, İYİ 1, MHP 1. HDP'nin sandalyesi İYİ'ye geçiyor.
İZMİR 2: CHP 7, AKP 4, İYİ 1, HDP 1, MHP 1. HDP'nin sandalyesi İYİ'ye geçiyor.
KAHRAMANMARAŞ: AKP 6, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARABÜK: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARAMAN: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARS: AKP 2, HDP 1. HDP'nin sandalyesi CHP'ye geçiyor.
KASTAMONU: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KAYSERİ: AKP 6, MHP 2, CHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
KIRIKKALE: AKP 1, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KIRKLARELİ: CHP 2, AKP 1. Tablo değişmiyor.
KIRŞEHİR: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KİLİS: AKP 2. Tablo değişmiyor.
KOCAELİ: AKP 7, CHP 3, MHP 1, İYİ 1, HDP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
KONYA: AKP 10, MHP 2, CHP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
KÜTAHYA: AKP 3, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
MALATYA: AKP 4, CHP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
MANİSA: AKP 5, CHP 3, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
MARDİN: HDP 4, AKP 2. HDP'nin 4 sandalyesinin tamamı AKP'ye geçiyor.
MERSİN: AKP 4, CHP 3, HDP 2, İYİ 2, MHP 2. HDP'nin 2 sandalyesinden biri AKP'ye biri CHP'ye geçiyor.
MUĞLA: CHP 4, AKP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
MUŞ: HDP 3, AKP 1. HDP'nin 3 sandalyesinin tamamı AKP'ye geçiyor.
NEVŞEHİR: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
NİĞDE: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ORDU: AKP 3, CHP 2, MHP 1. Tablo değişmiyor.
OSMANİYE: AKP 2, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
RİZE: AKP 3. Tablo değişmiyor.
SAKARYA: AKP 4, CHP 1, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
SAMSUN: AKP 5, CHP 2, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
SİİRT: HDP 2, AKP 1. HDP'nin 2 sandalyesi de AKP'ye geçiyor.
SİNOP: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
SİVAS: AKP 3, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ŞANLIURFA: AKP 8, HDP 4, MHP 1, CHP 1. HDP'nin 4 vekilliğinden 3'ü AKP'ye 1'i MHP'ye geçiyor.
ŞIRNAK: HDP 3, AKP 1. HDP'nin 3 sandalyesi de AKP'ye geçiyor.
TEKİRDAĞ: CHP 3, AKP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
TOKAT: AKP 3, CHP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
TRABZON: AKP 4, CHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
TUNCELİ: HDP 1, CHP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
UŞAK: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
VAN: HDP 5, AKP 3. HDP'nin 5 sandalyesinden 4'ü AKP'ye 1'i CHP'ye geçiyor.
YALOVA: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
YOZGAT: AKP 2, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ZONGULDAK: AKP 3, CHP 2. Tablo değişmiyor.
SONUÇ
1. Bu yazıdan önce 24 Haziran 2018 Milletvekili Genel Seçimlerine ilişkin 3 ayrı senaryoyu incelemiştim: İttifak sisteminin olmadığı tablo, ittifaksız sistemde seçim barajının da olmadığı tablo ve CHP'nin Millet İttifakı'na dahil olmadığı tablo. Bu senaryoların hiçbiri Adalet ve Kalkınma Partisi'ne HDP'nin barajı aşamadığı tablo kadar kazanç getirmemişti. Güneydoğu'daki pek çok ilde HDP ile çekişen Adalet ve Kalkınma Partisi, HDP barajı aşamasaydı mevcut sistemde sahip olduğu 67 milletvekilliğinden tam 48'ini kazanacaktı ve Meclis'te açık ara çoğunluğu sağlayacaktı.
2. Mevcut tabloda 146 sandalyeye sahip olan Cumhuriyet Halk Partisi, HDP'nin barajı aşamaması durumunda 10 fazla sandalye çıkaracaktı. Bu sandalyelerin Diyarbakır, Kars ve Van dışında tamamı HDP'nin batıdaki büyük şehirlerden çıkaracağı vekillikler olacaktı.
3. HDP'nin barajı aşamaması Milliyetçi Hareket Partisi'ne 2 fazla vekillik olarak yansıyacaktı. MHP; Antalya ve Şanlıurfa'da birer milletvekili fazla çıkarmış olacaktı.
4. İyi Parti de HDP'nin barajı aşamaması durumunda 5 sandalyeye daha fazla sahip olacaktı. Bu vekilliklerden yalnızca Diyarbakır İyi Parti'nin Doğu ve Güneydoğu'da HDP'den aldığı yer olacak; diğer vekillikler Hatay, İstanbul ve İzmir'den gelecekti.
5. HDP'nin denklem dışı kalması parlamentoya bir partiyi daha sokmuş olacaktı. Dahil olduğu Millet İttifakı içerisinde yalnızca Batman'da lider parti konumunda olan Saadet Partisi, parlamentoya Batman'dan sokmuş olduğu bir vekille girebilecekti.
6. Meclis'in bir de bağımsız milletvekili olacaktı. HDP'nin baraj dışı kalmasıyla Hür Dava Partisi eski genel başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu Diyarbakır'da bağımsız olarak aldığı % 4,14 oyla parlamentoya girebilecekti.
Adalet ve Kalkınma Partisi: 343
Cumhuriyet Halk Partisi: 156
Milliyetçi Hareket Partisi: 51
İyi Parti: 48
Saadet Partisi: 1
Bağımsız: 1
24 Haziran genel seçimlerine giderken gündemi en çok meşgul eden konu Halkların Demokratik Partisi'nin yüzde 10 seçim barajını aşıp aşamayacağıydı. HDP'nin barajı aşamaması durumunda AKP'nin milletvekili sayısını muazzam bir şekilde artıracağı ve parlamentoda çoğunluğu açık ara ele geçireceği söyleniyordu. Sırf bu nedenle aslında HDP seçmeni olmayan pek çok iktidar muhalifinin meclis seçimlerinde oyunu HDP'ye vereceği söylenegeldi. Neticede HDP % 11,7 gibi bir oy oranıyla seçim barajını aştı ve parlamentoda 67 sandalyeye sahip oldu.
Bu yazıda eğer HDP seçim barajını aşamasaydı nasıl bir tabloyla karşı karşıya kalacaktık sorusuna cevap arayacağım. Muhakkak ki "HDP'nin baraj altı kalması demek en az % 1,8 oyunun diğer partilere dağılması demek, o oyların hangi partilerin oyunu artıracağını bilemeden % 100 sağlıklı bir hesaplama yapılamaz." Ancak bu oy geçişlerinin hangi partileri ne oranda dağılacağını ölçme olanağımız bulunmadığı için partilerin mevcut oyları üzerinden bu hesaplama yapılmıştır. Dilerseniz o % 1,8 oyun çeşitli bağımsız adaylara ya da milletvekili dağılımında hiç hesaba katmadığımız Hür Dava Partisi'ne, Vatan Partisi'ne ya da seçimlere katılma hakkı olduğunuz varsaydığımız X partiye gitmiş olduğunu düşünebiliriz.
HDP'nin parlamento koltuk dağılımında hesaba katılmadığı durumda iller bazında şöyle bir tabloyla karşılaşacaktık:
ADANA: AKP 5, CHP 4, HDP 2, İYİ 2, MHP 2. HDP barajı geçemeseydi AKP 6, CHP 5 milletvekili çıkaracaktı.
ADIYAMAN: AKP 4, CHP 1. Tablo değişmiyor.
AFYON: AKP 3, CHP 1, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
AĞRI: HDP 3, AKP 1. HDP'nin 3 sandalyesi de AKP'ye geçiyor.
AKSARAY: AKP 3, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
AMASYA: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ANKARA 1: CHP 5, AKP 4, İYİ 2, MHP 1, HDP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
ANKARA 2: AKP 6, CHP 2, MHP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ANKARA 3: AKP 5, CHP 3, MHP 2, İYİ 2. Tablo değişmiyor.
ANTALYA: AKP 6, CHP 5, İYİ 3, MHP 1, HDP 1. MHP'nin vekil sayısı 2'ye çıkıyor.
ARDAHAN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ARTVİN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
AYDIN: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
BALIKESİR: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
BARTIN: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BATMAN: HDP 4, AKP 1. HDP barajı geçemeseydi AKP 4, SP 1 olacaktı.
BAYBURT: AKP 1. Tablo değişmiyor.
BİLECİK: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BİNGÖL: AKP 2, HDP 1. AKP 3 vekil çıkarıyor.
BİTLİS: AKP 2, HDP 1. AKP 3 vekil çıkarıyor.
BOLU: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BURDUR: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
BURSA 1: AKP 5, CHP 3, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
BURSA 2: AKP 6, CHP 2, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ÇANAKKALE: AKP 2, CHP 2. Tablo değişmiyor.
ÇANKIRI: AKP 2. Tablo değişmiyor.
ÇORUM: AKP 3, CHP 1. Tablo değişmiyor.
DENİZLİ: AKP 4, CHP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
DİYARBAKIR: HDP 9, AKP 3. HDP barajı geçemeseydi AKP 9, İYİ 1, CHP 1 vekil çıkarıyor; eski Hüdapar genel başkanı bağımsız aday Zekeriya Yapıcıoğlu da milletvekili seçiliyordu.
DÜZCE: AKP 2, MHP 1. Tablo değişmiyor.
EDİRNE: CHP 2, AKP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ELAZIĞ: AKP 4, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ERZİNCAN: AKP 2. Tablo değişmiyor.
ERZURUM: AKP 4, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
ESKİŞEHİR: AKP 3, CHP 2, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
GAZİANTEP: AKP 8, CHP 2, MHP 2, HDP 1, İYİ 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
GİRESUN: AKP 3, CHP 1. Tablo değişmiyor.
GÜMÜŞHANE: AKP 2. Tablo değişmiyor.
HAKKARİ: HDP 2, AKP 1. HDP'nin 2 sandalyesi AKP'ye geçiyor.
HATAY: AKP 5, CHP 4, MHP 1, HDP 1. HDP'nin sandalyesi İYİ'ye geçiyor.
IĞDIR: HDP 1, MHP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
ISPARTA: AKP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
İSTANBUL 1: AKP 15, CHP 10, HDP 4, İYİ 3, MHP 3. HDP'nin 4 sandalyesinden 2'si AKP'ye 2'si CHP'ye geçiyor.
İSTANBUL 2: AKP 13, CHP 8, HDP 3, MHP 2, İYİ 2. HDP'nin 3 sandalyesi AKP, CHP ve İYİ'ye geçiyor.
İSTANBUL 3: AKP 15, CHP 9, HDP 5, MHP 3, İYİ 3. HDP'nin 5 sandalyesinden 3'ü AKP'ye 2'si CHP'ye geçiyor.
İZMİR 1: CHP 7, AKP 4, HDP 1, İYİ 1, MHP 1. HDP'nin sandalyesi İYİ'ye geçiyor.
İZMİR 2: CHP 7, AKP 4, İYİ 1, HDP 1, MHP 1. HDP'nin sandalyesi İYİ'ye geçiyor.
KAHRAMANMARAŞ: AKP 6, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARABÜK: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARAMAN: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KARS: AKP 2, HDP 1. HDP'nin sandalyesi CHP'ye geçiyor.
KASTAMONU: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KAYSERİ: AKP 6, MHP 2, CHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
KIRIKKALE: AKP 1, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KIRKLARELİ: CHP 2, AKP 1. Tablo değişmiyor.
KIRŞEHİR: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
KİLİS: AKP 2. Tablo değişmiyor.
KOCAELİ: AKP 7, CHP 3, MHP 1, İYİ 1, HDP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
KONYA: AKP 10, MHP 2, CHP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
KÜTAHYA: AKP 3, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
MALATYA: AKP 4, CHP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
MANİSA: AKP 5, CHP 3, İYİ 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
MARDİN: HDP 4, AKP 2. HDP'nin 4 sandalyesinin tamamı AKP'ye geçiyor.
MERSİN: AKP 4, CHP 3, HDP 2, İYİ 2, MHP 2. HDP'nin 2 sandalyesinden biri AKP'ye biri CHP'ye geçiyor.
MUĞLA: CHP 4, AKP 2, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
MUŞ: HDP 3, AKP 1. HDP'nin 3 sandalyesinin tamamı AKP'ye geçiyor.
NEVŞEHİR: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
NİĞDE: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ORDU: AKP 3, CHP 2, MHP 1. Tablo değişmiyor.
OSMANİYE: AKP 2, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
RİZE: AKP 3. Tablo değişmiyor.
SAKARYA: AKP 4, CHP 1, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
SAMSUN: AKP 5, CHP 2, MHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
SİİRT: HDP 2, AKP 1. HDP'nin 2 sandalyesi de AKP'ye geçiyor.
SİNOP: AKP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
SİVAS: AKP 3, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ŞANLIURFA: AKP 8, HDP 4, MHP 1, CHP 1. HDP'nin 4 vekilliğinden 3'ü AKP'ye 1'i MHP'ye geçiyor.
ŞIRNAK: HDP 3, AKP 1. HDP'nin 3 sandalyesi de AKP'ye geçiyor.
TEKİRDAĞ: CHP 3, AKP 3, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
TOKAT: AKP 3, CHP 1, MHP 1. Tablo değişmiyor.
TRABZON: AKP 4, CHP 1, İYİ 1. Tablo değişmiyor.
TUNCELİ: HDP 1, CHP 1. HDP'nin sandalyesi AKP'ye geçiyor.
UŞAK: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
VAN: HDP 5, AKP 3. HDP'nin 5 sandalyesinden 4'ü AKP'ye 1'i CHP'ye geçiyor.
YALOVA: AKP 2, CHP 1. Tablo değişmiyor.
YOZGAT: AKP 2, MHP 1, CHP 1. Tablo değişmiyor.
ZONGULDAK: AKP 3, CHP 2. Tablo değişmiyor.
SONUÇ
1. Bu yazıdan önce 24 Haziran 2018 Milletvekili Genel Seçimlerine ilişkin 3 ayrı senaryoyu incelemiştim: İttifak sisteminin olmadığı tablo, ittifaksız sistemde seçim barajının da olmadığı tablo ve CHP'nin Millet İttifakı'na dahil olmadığı tablo. Bu senaryoların hiçbiri Adalet ve Kalkınma Partisi'ne HDP'nin barajı aşamadığı tablo kadar kazanç getirmemişti. Güneydoğu'daki pek çok ilde HDP ile çekişen Adalet ve Kalkınma Partisi, HDP barajı aşamasaydı mevcut sistemde sahip olduğu 67 milletvekilliğinden tam 48'ini kazanacaktı ve Meclis'te açık ara çoğunluğu sağlayacaktı.
2. Mevcut tabloda 146 sandalyeye sahip olan Cumhuriyet Halk Partisi, HDP'nin barajı aşamaması durumunda 10 fazla sandalye çıkaracaktı. Bu sandalyelerin Diyarbakır, Kars ve Van dışında tamamı HDP'nin batıdaki büyük şehirlerden çıkaracağı vekillikler olacaktı.
3. HDP'nin barajı aşamaması Milliyetçi Hareket Partisi'ne 2 fazla vekillik olarak yansıyacaktı. MHP; Antalya ve Şanlıurfa'da birer milletvekili fazla çıkarmış olacaktı.
4. İyi Parti de HDP'nin barajı aşamaması durumunda 5 sandalyeye daha fazla sahip olacaktı. Bu vekilliklerden yalnızca Diyarbakır İyi Parti'nin Doğu ve Güneydoğu'da HDP'den aldığı yer olacak; diğer vekillikler Hatay, İstanbul ve İzmir'den gelecekti.
5. HDP'nin denklem dışı kalması parlamentoya bir partiyi daha sokmuş olacaktı. Dahil olduğu Millet İttifakı içerisinde yalnızca Batman'da lider parti konumunda olan Saadet Partisi, parlamentoya Batman'dan sokmuş olduğu bir vekille girebilecekti.
6. Meclis'in bir de bağımsız milletvekili olacaktı. HDP'nin baraj dışı kalmasıyla Hür Dava Partisi eski genel başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu Diyarbakır'da bağımsız olarak aldığı % 4,14 oyla parlamentoya girebilecekti.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)